Veel mensen kennen de woorden wel. De termen ‘verlatingsangst’ en ‘bindingsangst’ worden regelmatig gebruikt. Er wordt vaak lacherig over gedaan, maar voor sommige mensen is dit de realiteit. Ze hebben ermee te kampen en het beïnvloedt hun hele leven. Ze zouden wel een relatie willen, maar als het erop aan komt lukt dit niet of ze zijn juist onwijs bang dat ze verlaten worden.
Verlatingsangst
Het woord zegt het eigenlijk al. Je hebt een grote angst om verlaten te worden door mensen waar je aan gehecht bent. Het ontstaat meestal doordat iemand vroeger onveilig is gehecht aan zijn ouders, doordat ze onvoorspelbaar waren en/of te weinig aanwezig waren. Daardoor heeft diegene niet geleerd dat mensen weer terugkomen wanneer ze weggaan. Het kan ook zijn dat deze onveilige hechting tijdens het leven wordt getriggerd door een bepaalde gebeurtenis
Verlatingsangst is officieel als stoornis opgenomen in de DSM-V. Daarbij wordt benoemd dat het een angst is die niet past bij de leeftijd van degene. Er moet vervolgens in ieder geval sprake zijn van drie van de volgende symptomen:
- Erg van streek zijn wanneer je niet thuis of bij mensen waar je aan gehecht bent, bent.
- Je gaat met tegenzin van huis weg, omdat je dan wordt gescheiden van de mensen aan wie je gehecht bent.
- Overdreven bezorgd zijn dat er iets gebeurt met de mensen waar je aan gehecht bent.
- Of dat er met jezelf iets gebeurt, waardoor je wordt gescheiden van de mensen aan wie je gehecht bent.
- Angstig zijn om alleen te zijn.
- Liever niet ergens anders willen slapen.
- Nachtmerries hebben over dat je wordt verlaten.
- Lichamelijke klachten krijgen op momenten dat je alleen bent.
In een relatie is dit erg moeilijk. De persoon met verlatingsangst moet er constant weer van worden overtuigd dat hij of zij niet verlaten zal worden door de partner. Voor de partner kan dit heel moeilijk zijn en op den duur kan dit er juist voor zorgen dat de partner bij de persoon met verlatingsangst weg gaat.
Bindingsangst
Bindingsangst is, zoals dit woord ook al zegt, angst om je aan iemand te binden. Het komt vanuit de neiging om jezelf te beschermen. Je wilt jezelf beschermen tegen een afwijzing, waardoor je je niet emotioneel aan de ander wilt binden. Je wijst bijvoorbeeld degene al af voordat hij of zij dit kan doen of je houdt afstand, zodat je niet erg gekwetst kan worden wanneer de ander je afwijst.
Bij iedereen komt bindingsangst op een eigen manier tot uiting. Wat je wel vaak merkt, is dat iemand met bindingsangst zich benauwd en beklemd voelt. Degene voelt irritatie, druk en het verlangen om op zichzelf te zijn. De partner krijgt hier vaak de schuld van en de persoon zelf doet er niks aan.
Nog een aantal signalen is:
- Je bent al een geruime tijd single en doet ook geen serieuze pogingen om iemand te ontmoeten.
- Je bent heel kritisch en ziet de ander al snel niet meer als ‘de ware’ of twijfelt hier constant aan.
- In het begin van een relatie verlang je al snel naar de vrijheid die je eerder had en je kijkt al snel naar andere mannen of vrouwen.
- Je doet liever iets anders dan dat je bij je partner bent en wilt niet te veel met hem zijn.
- Het lukt je niet om diep op je gevoelens in te gaan tegenover jouw partner.
- Je voelt niet de emotionele verbondenheid met jouw partner en wilt liever niet over jullie toekomst nadenken.
Door de onrust vanuit de bindingsangst en de afstand die degene houdt, is het moeilijk een fijne, duurzame relatie op te bouwen.
Velen maken er dus grapjes over, maar voor sommigen betekent het dat zij moeilijk een relatie met een ander aan kunnen gaan. De persoon met verlatingsangst klampt zich namelijk vooral vast aan een partner, wat de partner kan afschrikken. De persoon met bindingsangst houdt een partner juist op afstand.
